در سال‌های اخیر همواره مطالباتی از سوی فعالان قرآنی کشور خطاب به مسئولان اجرایی کشور صورت گرفته و این مطالبات که در عرصه‌های مختلفی مطرح شده در گذر زمان با افت و خیزهایی همراه بوده است.
برآیند نظرات قرآنیان این موضوع را به ذهن انسان می‌رساند که جامعه قرآنی پس از سعی و تلاش فراوان در عرصه مطالبه‌گری، در حال حاضر بر اثر عدم توجه دولتمردان و حکمرانان نسبت به این مطالبات با نوعی دلسردی و خستگی در پیگیری مطالبات همراه شده است و فعالان قرآنی تمایلی به بیان خواسته‌ها، اهداف و آرمان‌های قرآنی خود ندارد.
در این گزارش با معدود فعالان قرآنی خراسان رضوی که حاضر به بیان مطالبات قرآنی خود از دولت آینده بودند، مصاحبه کردیم تا ضمن بازگو شدن برخی نظرات، حرکت جدیدی در عرصه مطالبه‌گری قرآنیان و ارتباط آنان با دولتمردان و مسئولان جدید امور اجرایی کشور حاصل شود.
محمدجواد پناهی، قاری بین‌المللی قرآن در گفت‌و‌گو با ایکنا از خراسان رضوی ضمن برشمردن اولویت‌های کاری دولت آینده، گفت: رسیدگی به وضعیت معیشتی و اقتصادی جامعه اولین مطالبه مردم از دولت جدید است. مسائل اقتصادی فشار را بر زندگی افراد مضاعف کرده و لازم است که دولت مردم را از این وضعیت نجات دهد.
نبود توجه به برنامه‌های قرآنی در تبلیغات انتخاباتی
وی ادامه داد: مسئله فرهنگ، دیگر اولویتی است که لازم است دولت به آن توجه کند که البته مباحث و فعالیت‌های قرآنی هم ذیل فعالیت‌های فرهنگی تعریف می‌شود و در ضمن پرداختن به این فعالیت‌ها نیز باید مورد نظر باشد. متاسفانه در طول رقابت‌های انتخاباتی و برگزاری مناظرات، مباحث فرهنگی و قرآنی مورد توجه هیچکدام از نامزدها نبود و لازم است تا دولت جدید در رابطه با این مسائل راهبردهایی داشته باشد.
پناهی در تحلیل این مسئله که دولت‌ها به موضوع فرهنگ کم توجه هستند، بیان کرد: به نظرم چون موضوع فرهنگ و فعالیت‌های فرهنگی و قرآنی برای دولت‌ها صرفه اقتصادی ندارد به مسائل این عرصه کم توجه هستند و صرفاً وقت خود را صرف مسائل و موضوعات درآمدزا می‌کنند.
این قاری بین‌المللی قرآن تصریح کرد: تمسک به قرآن و توجه بیشتر به دین‌مداری در زندگی اجتماعی سبب می‌شود تا دولت‌ها به امور تخصصی قرآنی هم توجه بیشتری داشته باشد تا نمود بیشتری از فرهنگ اصیل و غنی قرآن و عترت در جامعه دیده شود.
پناهی افزود: اتحاد جامعه قرآنی برای پیگیری خواسته‌ها و مطالبات نکته‌ای لازم است تا در جامعه قرآنی بتوان به پشتوانه این اتحاد، مسائل را در تعامل و ارتباط با دولتمردان به نتیجه رساند. ما امیدواریم دولت جدید بتواند وضعیت سختی که در بخش‌های مختلف اجتماعی برای مردم پیش آمده را تغییر دهد.
مهدی تقی پور، قاری ممتاز کشور و نفر اول مسابقات قرآن طلاب جهان اسلام نیز ضمن گفت‌و‌گو با ایکنا،اظهار کرد: در کشور ما انقلابی مبتنی بر آیات قرآن رخ داده است و به همین دلیل باید انتظار داشت که مباحث قرآنی در جامعه نشر پیدا کند و نمود واقعی پیدا داشته باشد.
نشر مؤثر قرآن با برنامه‌ریزی صحیح
وی افزود: نشر مؤثر مباحث قرآنی در جامعه زمانی به وقوع می‌پیوندد که اجرای برنامه‌های قرآنی و پیاده‌سازی دستورات قرآن مسیر خود را به درستی طی کند. نکته حائز اهمیت این است که در کشور ظرفیت‌های مناسبی در علوم قرآن، تفسیر و همچنین مهارت‌ها و هنرهای قرآنی مثل حفظ و قرائت قرآن داریم.
تقی پور گفت: حفظ و قرائت قرآن از جمله مباحثی است که نقش مؤثری در ترویج فرهنگ قرآنی در سطح دنیا دارد و اگر بخواهیم در این زمینه موفق باشیم و در دیپلماسی خودمان به نتایج مناسبی برسیم، باید مدیران خوش فکر، جوان و با انگیزه قرآنی داشته باشیم. اولین انتظار از دولت آینده می‌تواند این باشد که افراد و مدیرانی که برای جایگاه‌های قرآنی انتخاب می‌شوند، خودشان فعال و چهره مؤثر در عرصه فعالیت‌های قرآنی باشند که این تخصص یک امتیاز ویژه است.
این قاری قرآن ادامه داد: دومین شاخصه لازم برای انتخاب مدیران قرآنی می‌تواند دغدغه‌مندی افراد باشد. در سال‌های اخیر بودجه قرآنی کشور نزدیک به صفر بوده است. ما به مدیرانی نیاز داریم که بتوانند با دغدغه‌مندی امور قرآنی را حتی در مواردی که بودجه نداریم هم پیگیری کنند.
مطالبه‌گری برای حذف موازی‌کاری
تقی‌پور گفت: ما در امور قرآنی کشور نیاز به برنامه‌ریزی کلان داریم تا به این وسیله بتوانیم از موازی‌کاری نهادها جلوگیری کنیم. حذف موازی‌کاری در برگزاری مسابقات قرآن یکی از این موارد است و تمرکز و پرهیز از تکثرگرایی باعث می‌شود تا امور قرآنی دقیق‌تر به نتیجه برسد.
وی اظهار کرد: قطعاً هر جامعه در زمینه فعالیت‌های قرآنی پویاتر باشد و به مباحث قرآنی توجه بیشتر شود رشد بسیاری را در حوزه‌های مختلف از جمله مباحث فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و دیگر حوزه‌های آن جامعه شاهد خواهیم بود.
تقی‌پور با اشاره به رهنمودهای رهبر انقلاب اضافه کرد: قرآن نور است و هرچه ما به منبع نور نزدیک‌تر باشیم، می‌توانیم در همه زمینه‌ها عملکرد صحیح‌تری داشته باشیم. افراد قرآنی و متخصص باید در جایگاه‌های مناسب و حوزه‌های تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر مهم قرار گیرند تا بتوانند امور قرآنی را که برخی از آن‌ها نیاز به بودجه هم ندارد، پیگیری کنند.
وی با اشاره به اهمیت بودجه قرآنی در پیشبرد برنامه‌های قرآنی کشور گفت: اگر قصد انجام فعالیت‌های قرآنی و به ثمر نشستن آن را داریم، باید برای آن بودجه در نظر بگیریم. زمانی که بودجه‌های قرآنی حتی با مقادیر اندک اختصاص یافته فرهنگ‌سازی مناسبی در سطح جامعه رخ داده است، کاری که در داخل کشور لازم است انجام گیرد، توجه دولت و نهادهای مختلف به برنامه‌های قرآنی همراه با تخصیص بودجه و سیاست‌گذاری درست است.
تحقق عملی قرآن در سطح جامعه
محمدرضا شفیعی مؤمن، قاری حرم مطهر رضوی و مدرس قرآن نیز در گفت‌و‌گو با ایکنا، بیان کرد: آنچه لازم است من به‌عنوان یک شخص قرآنی از دولت مطالبه کنم، تحقق عملی آیات قرآن در جامعه است. ما در شرایطی هستیم که پس از گذشت ۴۰ سال از عمر انقلاب اسلامی انتظار می‌رود در سطح جامعه ما حداقل به یک آیه از قرآن عمل شود.
وی ادامه داد: اگر ما بحث کسب حلال و مبارزه با رباخواری را مطرح می‌کنیم که مورد تأکید مراجع و علما و هم گرفته است، باید به تصحیح اصول بانکداری در کشور نیز بپردازیم. اصول بانکداری ما به مبانی ربوی نزدیک است و سود از کار نکرده مطالبه می‌شود و تحقق چنین مطالباتی به دست حکمرانان جامعه است.
این قاری خراسانی اظهار کرد: میزان تعلق خاطر حاکمان و دولتمردان به قرآن و فرامین کتاب مقدس عاملی است برای توجه و تحقق مطالبات قرآنی که از سوی رهبر انقلاب و جامعه قرآنی کشور مطرح می‌شود. اگر حاکمیت خودش در راستای تحقق اهداف قرآنی حرکت نکند و فقط اسمی از دین و قرآن را یدک بکشد، چنین شرایطی به جای آنکه در مردم نسبت به امور قرآنی جاذبه ایجاد کند، دافعه ایجاد خواهد کرد.
علت‌یابی دلسردی قرآنیان در مطالبه‌گری
شفیعی مؤمن گفت: عدالت، ظلم‌ستیزی و دیگر ارزش‌های اجتماعی مباحثی است که بر هر انسانی عرضه شود آن را با جان و دل می‌پذیرد، اما نوع عملکرد کارگزاران حاکمیت شاید به نوعی دلسردی در زمینه مطالبات قرآنی ایجاد کرده است. ما می‌بینیم دولتمردان در مباحثی به جز موضوعات فرهنگی و قرآنی از خود دغدغه نشان می‌دهند و پیگیر مسائل هستند، اما در زمینه‌هایی مثل آموزش قرآن، حفظ و القای مفاهیم و همچنین عمل به قرآن دغدغه وجود ندارد و اولویت اولیه نیست.
وی اضافه کرد: موضوع تبلیغات استکبار به جای خود وجود دارد، اما عملکرد ضعیف در داخل خود کشور ما هم سبب شده تا موضوعات فرهنگی و قرآنی آنچنان که باید و شاید مورد توجه و برنامه‌ریزی قرار نگیرد. از نظر تشکل و ساختاری که در کلان جامعه قرآنی ما وجود دارد، عمده تلاش‌ها برای بقاء اشخاص و تشکل‌ها و حفظ جایگاه انجام می‌شود.
شفیعی مؤمن افزود: وجود چنین شرایطی باعث شده تا مباحثی مثل حقوق معلمان و بیمه فعالان قرآنی که شاید درد چندانی را هم از جامعه قرآنی دوا نمی‌کند، همچنان به نتیجه نرسد. ما بستر قانونی لازم را داریم، اما در پیگیری مطالباتی مثل بودجه قرآنی شاید موضوع یک بام و چند هوا پیش می‌آید و ما نمود عینی آن را در کش و قوس اداری گم شده می‌بینیم و در مرحله جامه عمل پوشاندن بر انتظارات قرآنی کم‌کاری مشاهده می‌کنیم.
وی گفت: به نظرم باید دستگاه‌های نظارتی و قضایی همانطور که نسبت به مسائلی مثل قاچاق کالا دغدغه نشان می‌دهند باید نسبت به مباحث قرآنی و تحقق بودجه، انتظارات و حقوق قرآنی هم توجه داشته باشند. نهادهایی مثل ارشاد، اوقاف و سازمان تبلیغات اسلامی باید پاسخگوی بودجه‌های دریافتی خود باشند و اگر بودجه دریافت نشده موانع تخصیص آن بررسی و تبیین شود.
این قاری و مدرس قرآن تصریح کرد: معمولاً مطالبات قرآنی از سوی فعالان جامعه قرآنی انجام می‌شود، اما مطالبه و پیگیری لازم نهادی و اداری به خوبی صورت نگرفته است. بخشی از این عدم پیگیری‌ها هم مربوط به اولویت داشتن مسائل معیشتی و اقتصادی مردم نسبت به مباحث فرهنگی است.
شفیعی مؤمن اظهار کرد: به نظر من اولین مطالبه از دولت جدید می‌تواند این باشد که مؤثر بودن و قابل احترام بودن جامعه قرآنی در سطح اجتماع را بپذیرند و اگر فعالان قرآنی خودشان به یک تشکل واحد برسند و از تشکیل تشکل‌های موازی و متقابل با هم جلوگیری کنند، این احترام از سوی مسئولان نسبت به جامعه قرآنی کشور هم نمود بیشتری خواهد داشت. در حال حاضر بخش بسیاری از توان و ظرفیت تشکل‌های قرآنی در تقابل با گروه‌ها و تشکل‌های همانند خود در حال هدر رفتن است.
پیگیری کارکرد معاونت قرآن و عترت ارشاد
وی ادامه داد: باید یک مطالبه به وجود آید که چرا تشکیل معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد سبب نشد تا تمام امور قرآنی در حوزه‌های مختلف از برنامه‌ریزی تا اجرا تحت یک مدیریت واحد قرار گیرد؟ به‌عنوان عضوی از جامعه قرآنی شاهد این نیستم که اتفاقات خوب و اثرگذاری در حوزه فعالیت‌های قرآنی جامعه رخ دهد.
شفیعی مؤمن با بیان اینکه همه چیز دست به دست هم داده تا نشان دهد که قرآن مهجور است، گفت: اهتمام به عمل کردن به شعارها، از سوی تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان کشور که امور به دست آن‌هاست، یک نیاز جدی در کشور است.
