مهدی قره‌شیخلو، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا در مورد مهم‌ترین اولویت‌های قرآنی در دولت آینده، گفت: مسائل و اولویت‌ها در این عرصه باید در دو حوزه ساختاری و محتوایی مورد توجه قرار گیرد. یک سری اتفاقات هست که اگر در مورد آنها تصمیم‌گیری شود همه بخش‌های کشور و از جمله بخش قرآنی هم منتفع خواهد شد. این اتفاقات همان زیرساخت‌هایی هستند که نه تنها در عرصه امور قرآنی بلکه در کل کشور باید اصلاح شود.
وی با تأکید بر اینکه دولت باید این شجاعت را داشته باشد که در ساختار اداری کشور در موضوعات مختلف اصلاحات انجام دهد، افزود: در تمامی حوزه‌ها تعدد مراکز تصمیم‌گیری، موازی‌کاری، هدررفت سرمایه‌ها و مواردی از این دست بعینه دیده می‌شود و عرصه امور قرآنی نیز وضعیت به همین ترتیب است. لذا دولت نیاز به یک شجاعت دارد تا فارغ از تمامی منافع گروهی و فردی صاحبان نفوذ و قدرت، آن تصمیمی که به سود کشور است، اتخاذ کند. این تصمیم هم چیزی جز ایجاد یک ساختار اداری سالم نیست.
این قاری بین‌المللی بیان کرد: در یک نظام اداری سالم، افرادی که باید تصمیم‌گیر و پاسخگو باشند، مشخص است و این افراد به تمامی ارکانی که قانون مشخص کرده است، پاسخگو خواهند بود. مطمئناً اگر این اتفاق در کشور رخ دهد، نتایج آن را در حوزه قرآن نیز خواهیم دید، چرا که در این حوزه نیز همچون سایر حوزه‌ها تعدد مسئولیت و انواع شوراها، کمیسیون‌‌ها و ستادها را شاهد هستیم.
لزوم اصلاح ساختار اداری
رئیس سابق سازمان دارالقرآن الکریم با اشاره به اینکه در ۱۰ سال گذشته از این تعدد، نتیجه ویژه‌ای نگرفته‌ایم، گفت: این وضعیت بر تمامی عرصه‌های کشور از اقتصاد تا سیاست و … سایه افکنده و همین باعث شده تا لزوم اصلاح ساختار اداری کشور را در اولویت فعالیت‌های هر دولتی قرار دهد.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه یکی دیگر از اولویت‌هایی که دولت سیزدهم در مباحث قرآنی می‌تواند مورد توجه قرار دهد، شفافیت در حوزه‌های مالی و اعتباری عنوان کرد و افزود: اگر مشخص شود در حوزه امور قرآنی مسئولیت با چه کسانی است و در ادامه متناسب با آن جایگاه، امکانات و منابع مالی به صورت شفاف داده شود با مشکلات کمتری مواجه خواهیم بود و آن منابع در همان جایی است که باید هزینه شود. اگر شفافیت در حوزه مالی و اعتباری ایجاد شود به تبع آن از مدیری که امکاناتی را در اختیار گرفته است، حسابرسی خواهد شد و همین او را ناگزیر از هزینه‌کرد مطلوب بودجه خواهد کرد.
عضو هیئت امنای سازمان دارالقرآن الکریم به تعدد کانال‌هایی که بودجه‌های ناچیز قرآنی را اختصاص می‌دهند، اشاره کرد و گفت: باید این تعدد کانال‌های اختصاص بودجه ساماندهی شود، به این معنا که در امر فعالیت‌های قرآنی برای هر دستگاه یا هر شخصیت حقوقی، یک مسیر تأمین اعتبار طراحی شود و امکانات، اختیارات و بودجه از همان کانال تخصیص پیدا کند. این موضوع باعث می‌شود نظارت بر این منابع راحت‌تر شود و به دنبال این نظارت مسئول مورد نظر نیز متوجه خواهد شد که باید پاسخگوی این امکانات و منابع باشد. در حال حاضر این موضوع وجود ندارد، بسیاری از بودجه‌ها تخصیص پیدا می‌کند بدون اینکه هیچ حسابرسی‌ای از آنها به عمل بیاید.
سرنوشت نامعلوم برخی بودجه‌ها
دبیر ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن کشور با ابراز گلایه از وضعیت برخی بودجه‌ها که پس از چند سال هنوز سرنوشت نامعلوم و نتایج نامشخصی دارند، از بی‌اعتنایی مدیران به چنین روندی انتقاد کرد و گفت: نکته‌ای که در دولت آینده در مورد مباحث قرآنی باید مورد توجه قرار گیرد این است که هم شفافیت در اعتبارت به وجود بیاید و هم اینکه این اعتبارات متناسب با مأموریت‌ها تقسیم شود و در ادامه حسابرسی شفافی از هزینه‌کرد و اثربخشی آن بودجه به عمل بیاید.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه مسئولان دولتی باید نسبت به قرآن و فعالیت‌های قرآنی دغدغه بیشتری داشته باشند، بیان کرد: درست است که در کشور مشکلات زیادی در عرصه اقتصادی و معیشتی وجود دارد و باید مورد رسیدگی فوری قرار بگیرد اما سؤال این است که آیا بدون کار فرهنگی و بدون کار قرآنی می‌توان اقتصاد و اجتماع را درست کرد؟ اگر مردم نیاموزند که منافع اجتماعی را به منافع فردی ترجیح دهند و اگر همین مردم فقط به فکر منافع شخصی باشند و در امور مختلف انصاف به خرج ندهند، آیا عرصه‌هایی همچون اقتصاد و اجتماع درست خواهد شد؟ این قبیل مسائل که تأثیر مستقیم در بحث اقتصاد و اجتماع دارد، کارهای فرهنگی و اعتقادی را می‌طلبد. اگر ما برای این موارد برنامه نداشته باشیم، معلوم است، مشکل به وجود خواهد آمد.
کدام هزینه‌ها اثربخش است
وی به اوایل شیوع کرونا در کشور اشاره و اظهار کرد: اگر اوایل شیوع را به یاد بیاورید، متوجه خواهید شد که خلاء آموزش ندادن مباحث اعتقادی و فرهنگی و دینی به جامعه باعث شد تا با احتکار بسیاری از موارد بهداشتی و پیشگیرانه از شیوع کرونا مواجه شویم. اگر ما کار فرهنگی و قرآنی انجام ندهیم و مردم با چارچوب‌های دینی و مذهبی آشنا نشوند، هر چقدر در اقتصاد هزینه کنیم باز هم به نتیجه نخواهیم رسید.
قره‌شیخلو با تأکید بر اینکه بر اساس نص صریح قرآن اگر جامعه‌ای تبدیل به یک جامعه دین‌مدار و با تقوا شود، خداوند برکت را از آسمان به سمت آن جامعه سرازیر می‌کند، اظهار کرد: مسئولان باید دغدغه کار فرهنگ دینی و قرآنی داشته باشند و نباید تمام هم و غم‌شان معیشت و … باشد. در ۴۰ سال گذشته همواره همین دغدغه مطرح بوده است، اما با گذشت این سال‌ها هنوز نه معیشت به صورت کامل درست شده و نه به فرهنگ سر و سامانی داده شده است.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به اینکه موارد متجلی بسیار کاربردی در فرهنگ دینی وجود دارد که می‌توان نسبت به آموزش آنها اقدام کنیم، گفت: فرهنگ‌هایی همچون فرهنگ قناعت، فرهنگ تعاون و مواردی از این دست را باید از کودکی به شهروندان آموزش دهیم در صورتی که کسی به این موارد توجه ندارد و همه چیز را به معیشت گرده زده‌اند. درست است معیشت اولویت است، اما معیشت و فرهنگ باید با هم درست شود و اگر فرهنگ درست نشود، اقتصاد نیز به هیچ وجه درست نخواهد شد.
کم‌توجهی به اهداف اصلی
وی بر درجه‌بندی دستگاه‌هایی که می‌توانند کار فرهنگی و قرآنی انجام دهند، تأکید و تصریح کرد: برخی دستگاه‌ها هستند که در عرصه فعالیت‌های فرهنگی و دینی حساسیت ویژه‌ای دارند، اگر این قبیل دستگاه‌ها که سرچشمه هستند، اصلاح نشوند هیچ کاری از سایر دستگاه‌ها ساخته نیست. آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها از جمله دستگاه‌هایی هستند که حساسیت بالایی داشته و نزدیک به ۲۰ میلیون نفر، جامعه هدف دارند. ما سرمایه‌گذاری و توجه به این قبیل دستگاه‌ها را رها کرده و به دستگاه‌هایی که جامعه هدف و اثرگذاری به مراتب کمتری دارند، بهای بیش از حد داده‌ایم. این دو دستگاه در طول سال با تمام امکانات و ظرفیت‌هایی که دارند این تعداد زیاد شهروند را در اختیار دارند و می‌توانند آموزش‌های بسیار مناسبی را به آنها ارائه دهند، اما اینگونه نیست.
قره‌شیخلو بیان کرد: ما هیچگاه نیامده‌ایم، بررسی کنیم و ببینیم مشکل چیست که یک دانش‌آموز بعد از پایان تحصیلات و در آستانه ورود به دانشگاه هنوز نمی‌تواند روخوانی قرآن انجام دهد، باید مشخص کنیم مشکل کار قرآن در نظام دانشگاهی ما چیست؟ دانشجو سخت‌ترین کتاب‌های دانشگاهی را می‌آموزد، اما نمی‌تواند با قرآن ارتباط برقرار کند. اگر این نهادها درست نشود، باقی نهادها هر چند هم عالی کار کنند، باز هم نمی‌توانند کاری از پیش ببرند. در دولت سیزدهم هر کسی وزیر آموزش پرورش یا وزیر علوم یا رئیس هر دانشگاه دیگری می‌شود، باید چنین موضوعی را در اولویت قرار دهد.
رئیس‌جمهور منتخب به دعوت نخبگان بپردازد
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در پایان به مشاوره گرفتن دولتی‌ها از نخبگان این عرصه نیز اشاره و اظهار کرد: دولت در موضوعات قرآنی از نظرات کارشناسان و کسانی که اهلیت دارند و از شایستگی لازم برخوردارند، استفاده کند، کاری که رئیس جمهور برای راه‌اندازی یک سایت و معرفی مدیران انجام داد کار خوبی بود، اما بهتر این است که در هر حوزه، نخبگانی عمل می‌کرد و نخبه‌های آن حوزه را دعوت می‌کرد تا به بررسی مسائل همان حوزه بپردازند.
